Το Περτούλι πρωτοαναφέρεται στον κώδικα 221/8α της Μονής Βαρλαάμ στις αρχές του 10ου αι., ενώ στα 1720 επειδή έπεσε επιδημία πανούκλας ερημώθηκε και ξανακατοικήθηκε από τον Τριαντάφυλλο Χατζή Μπέρτα στον οποίο, κατά μία εκδοχή οφείλεται και το όνομα του χωριού (Μπερτούλι, το χωριό του Μπέρτα).
Το όνομα Περτούλι συναντάται και σε κατάστιχο του Μεγάλου Μετεώρου ,το 1741 όπως και σε αναφορά των κατοίκων του Ασπροποτάμου προς τον πασά των Τρικάλων το 1841.
Τον Ιούνιο του 1823 κάηκε από τον Αρβανίτη Σελιχτάρ Μπόδα μαζί με το Νεραϊδοχώρι και την Πύρρα και έτσι καμμένα τα βρήκαν όταν τα επισκέφθηκαν το 1826, ο Στουρνάρης και ο Κασομούλης . Το Περτούλι ξαναχτίζεται στα 1841 όπως και ο πύργος του Χατζηγάκη, εγγονού του Χατζή Μπέρτα που σώζεται μέχρι σήμερα. Το 1943 η ιστορία επαναλαμβάνεται για το Περτούλι καταστρέφεται γιατί ήταν η έδρα του Κοινού Γενικού Στρατηγείου των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων κατά των Άγγλων. Για αυτά που θα συναντήσουμε και θα δούμε στην περιοχή μας δίνει μια γεύση ο ναός της Αγ. Κυριακής που συναντάμε μόλις μπαίνουμε στον οικισμό του Περτουλίου και που το πανηγύρι την ημέρα της γιορτής της είναι ανεπανάληπτο και αφήνει αξέχαστες στιγμές.
Το Περτούλι, περιτριγυρισμένο από τα ξακουστά βουνά Νεράϊδα, Κόζιακας, Λουπάτα και Αυγό και γεμάτο από πυκνά δάση, καταπράσινα λιβάδια ,αγριολούλουδα που με την πολυχρωμία τους ξεπετάγονται δίπλα στα ψηλά έλατα και τα τρεχούμενα νερά του χειμάρρου που γεμίζουν με υδρόβια φυτά, δεν θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για ένα ορεινό παράδεισο. Το εκκλησάκι των Αγ. Αποστόλων, μια άσπρη μινιατούρα μέσα στο καταπράσινο τοπίο, που γίνεται ακόμα πιο γραφικό και πανέμορφο όταν το χιόνι σκεπάζει την περιοχή και προσφέρει μια εικόνα που δεν μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους εάν δεν τη ζήσει από κοντά. Πασίγνωστα όσο και ονειρεμένα είναι τα Περτουλιώτικα λιβάδια, μεγάλες καταπράσινες εκτάσεις στις οποίες βόσκουν αμέριμνες αγελάδες ντόπιος κτηνοτρόφων.
Ανάμεσα στην Ελάτη και το Περτούλι υπάρχει το Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου, ένα υπέροχο τουριστικό Χιονοδρομικό Κέντρο που μόνο και μόνο λόγω της μικρής του απόστασης από τα χωριά της περιοχής αλλά και τα Τρίκαλα, συγκεντρώνει τα βλέμματα των φίλων του σκι. Δίπλα στο βουνό «Γκιώνα» υπάρχει το «Κοκκινοστέφανο» που δίνει την εντύπωση ενός βυζαντινού ή μεσαιωνικού φρουρίου. Εκκλησίες – Μοναστήρια – Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, τρίκλιτη βασιλική, χτισμένη στη θέση παλιότερου ομώνυμου ναού (1863). – Αγίας Κυριακής – Κοιμήσεως της Θεοτόκου Στοιχεία Λαικού Πολιτισμού – Πύργος του Χατζηγάκη (1841), εγγονού του Χατζή Μπέρτα (έχει αναστηλωθεί βάση φωτογραφιών και γκραβούρων που μαρτυρούν την πρώτη του μορφή). Ο Χατζηγάκης ήταν ο μεγαλύτερος τσέλιγκας του Ασπροποτάμου. – Το πέτρινο « Γεφύρι της γριάς», που βρίσκεται στο «φαράγγι της Μάνας», που διασχίζεται από τον παραπόταμο του Αχελώου και αποτελεί αξιόλογο μνημείο της περιοχής καθώς πάνω στο γεφύρι υπάρχουν σκαλισμένες παραστάσεις με εξαιρετική λεπτότητα και τέχνη. – Ο «Μπαζέικος μύλος»: στη δεξιά όχθη φαντάζει πλαγιαστή πλακανίθρα πάνω στην οποία βρίσκεται κουλουριασμένη πετρωμένη πέστροφα.
Πολιτιστικες Παραδοσιακές Εκδηλώσεις 6-7 Ιουλίου, πανηγύρι Αγίας Κυριακής – 5-6 Αυγούστου, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος – 14-15 Αυγούστου, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου: Οι πανηγυρικές εκδηλώσεις ξεκινούν με λειτουργία, «διάκλησι» , όπου πλούσια προσφέρονται ντόπια εδέσματα (κυρίως κρέας, πίτες, γαλακτοκομικά) και κορυφώνονται με γλέντι, με τη συμμετοχή των παρευρισκομένων, με δημοτικά παραδοσιακά συγκροτήματα. – Τον Ιούνιο γίνεται η γιορτή των μελισσοκόμων στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής – Τέλη Μαΐου, πραγματοποιείται κάθε χρόνο στα περτουλιώτικα λιβάδια η μεγάλη και σχετικά πρόσφατη γιορτή που είναι το «Αντάμωμα των Σαρακατσαναίων»: Σαρακατσάνοι από όλη την Ελλάδα συγκεντρώνονται για να αναπαραστήσουν τον παλιό νομαδικό τρόπο ζωής, στήνοντας «κονάκια», αργαλειούς και μαγειρεύοντας παραδοσιακά φαγητά υπό τους ήχους της παραδοσιακής μουσικής τους.
Εκδρομές Πεζοπορίας: – Περτούλι- Μάνα – Περτούλι- Μπουντούνα – Ελάτη – Περτούλι – Νεραϊδοχώρι – Πύρρα – Δέση – Γαρδίκι – Αθαμανία (και οδική) –
Χιονοδρομικό καταφύγιο Κόζιακα- Τρύπιο Λιθάρι- Κόρη Κατά τη διάρκεια της διαδρομής από τα Περτουλιώτικα λιβάδια στο Νεραϊδοχώρι και την Πύρρα ακολουθώντας τις σημάνσεις μέσα στο δάσος υπάρχουν σημεία ανάπαυσης στη βρύση Κόρπου, το Χάνι Πατσιαντζή, το ξυλογέφυρο και την ταβέρνα βλάχα Σημεία με Ιδιαίτερη Φυσική Ομορφιά: – Πανεπιστημιακό Δάσος Περτουλίου (όπου διαβούν σπάνια ζώα και αναπτύσσεται μια μεγάλη ποικιλία ειδών χλωρίδας) – Περτουλιώτικα λιβάδια (οροπέδια): Διασχίζονται από τον «Ξεριά» ή «Περτουλιώτικο» ποταμό που τα χωρίζει σε εξαιρετικά μαιανδρικά σχήματα (ντόπια ονομασία «κουλούρια». Ονομασία είναι τα «κουλούρια» της «Χάϊδως», του «Χατζηγάκη», το «Πηγαδούλι») – Λίμνη Κόζιακα: ανάμεσα στις κορυφές ”Αστραπή” και ”Αρβανίτες” (1.500- 1.600 υψ) – Φαράγγι της Μάνας: διασχίζεται από τον παραπόταμο του Αχελώου και αποτελεί βιότοπο για αρκούδες, λύκους και ελάφια – Κατασκηνωτικός χώρος της Αγίας Κυριακής στο Περτούλι: προσφέρεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να κατασκηνώσουν κοντά στο δάσος – Καταφύγιο ”Κερκέτιον” .
Ορειβασία – Αναρρίχηση: Στο ”Φαράγγι της Μάνας” (βλ. Σημεία με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά) Ποδήλατο Βουνού: Στα Περτουλιώτικα λιβάδια, δασικοί δρόμοι και μονοπάτια προσφέρονται για ορεινή ποδηλασία, 4χ4 και motto cross Ιππασία: Στα Περτουλιώτικα λιβάδια σε οργανωμένες διαδρομές από την καθοδήγηση έμπειρου οδηγού Στο χιονοδρομικό κέντρο Περτουλίου το οποίο διαθέτει: – Σκι πίστας – Σκι Δρόμων Αντοχής – Χιονορακέτες – Χιονομηχανές (snowmobiles) – Εναέριο λιφτ (ski lift) Η περιοχή του Περτουλίου προσφέρεται ακόμη για λανγκ- λάουφ Ψάρεμα: Πέστροφα, μπριάνα, χέλια στα νερά του Αχελώου
Αγοράστε: Κρέας μοσχαρίσιο ελεύθερης βοσκής, ρίγανη, βότανα και τυρί. (σε σημεία πώλησης στο Περτούλι και από ιδιώτες – παραγωγούς). Δοκιμάστε: Πίτες φτιαγμένες με σπιτικό φύλλο και αγνά υλικά, παραδοσιακό ζυμωτό ψωμί, αρνί στη γάστρα, σπληνάντερο και κοκορέτσι από ντόπιο κρέας, κυνήγι (αγριογούρουνο, ζαρκάδι, ελάφι, λαγό, πέρδικα, μπεκάτσα)